Jak ZUS wykorzystuje sztuczną inteligencję

Sztuczna inteligencja w ZUS to nie przyszłość tylko teraźniejszość. Zakład Ubezpieczeń Społecznych to jeden z najbardziej zdigitalizowanych urzędów w Polsce, który przetwarza ok. 200 TB danych o swoich klientach. To tyle, ile 78 mln stron dokumentów tekstowych czy PDF. Samych zwolnień lekarskich jest ok. 2 mln miesięcznie.

Taka ilość dokumentacji jest niemożliwa do przerobienia dla pracowników urzędu. Dlatego ZUS postawił na sztuczną inteligencję. Na podstawie posiadanych przez ZUS danych specjalne algorytmy wyodrębniają elementy ryzyka a następnie zostają im przypisane wagi.

- W ten sposób kalibrowane są algorytmy w ZUS, pozwalające na skuteczniejsze typowanie przypadków do sprawdzenia. Tak jest w przypadku zwolnień lekarskich – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku. -  Mamy specjalny algorytm, który typuje do kontroli losowo wybrane osoby, ale też tych ubezpieczonych, u których widać pewien trend w działaniu. System wyłapuje np. osoby, które często biorą zwolnienia lekarskie u kilku lekarzy – dodaje.

Rzeczniczka wskazuje, że gdyby nie elektronizacja - ZUS potrzebowałby znacznie więcej pracowników niż obecnie zatrudnia.  Dzisiaj w sposób całkowicie automatyczny obsługiwane są m.in. wnioski o 800+ czy żłobkowe (także wnioski od cudzoziemców). Wszyscy przedsiębiorcy mają obowiązkowe konto na Platformie Usług Elektronicznych. Funkcjonuje też aplikacja mZUS, e-legitymacja emeryta i rencisty oraz aplikacja mobilna dla lekarzy.

- Jesteśmy naprawdę bardzo nowoczesną instytucją pod względem procesów digitalizacji, automatyzacji czy też szeroko rozumianych reform cyfrowych. To e-urząd czynny siedem dni w tygodniu przez 24 godziny – opowiada Marcin Dąbrowski Dyrektor Oddziału ZUS w Legnicy. - Cyfryzacja ZUS przyspieszyła w czasie pandemii, kiedy elektroniczne formy kontaktu i składania wniosków nabrały kluczowego znaczenia. Obecnie współpraca z przedsiębiorcami odbywa się elektronicznie, czyli ZUS odszedł od tradycyjnych papierów – dodaje Dąbrowski.

Poprzez indywidualne konto na PUE ZUS właściciele firm rozliczają się z ZUS, zgłaszają do ubezpieczeń społecznych i się z nich wyrejestrowują a także pobierają zaświadczenia potrzebne do obrotu gospodarczego czy sądowego. 

- Nasi klienci mogą składać wnioski do ZUS i korzystać z bezpłatnej aplikacji ePłatnik, przeznaczonej do obsługi dokumentów ubezpieczeniowych, mogą kontrolować stan rozliczeń z ZUS i samodzielnie tworzyć elektroniczne dokumenty z danymi z ZUS i przekazywać je do innych instytucji – opowiada Iwona Kowalska-Matis.

Z ekspertem ZUS można się także spotkać online podczas wideowizyt. Wystarczy wejść na stronę https://www.zus.pl/e-wizyta i wybrać placówkę ZUS, do której klient należy lub tą, w której ma sprawę do załatwienia w przypadku rent lub emerytur z zagranicy.

O tym, w jaki sposób sztuczna inteligencja już jest wykorzystywana przez ZUS będą opowiadali eksperci Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w czasie konferencji naukowej, której współorganizatorem jest ZUS: zatytułowanej

„Sztuczna inteligencja-szanse i zagrożenia Smart City. Od idei do innowacji”.

Konferencja odbędzie się w dniach 22 – 23 maja 2024 roku (środa, czwartek) w Centrum Widowiskowo – Konferencyjne Collegium Witelona w Legnicy.

Krzysztof Trawiński - dyrektor Centrum Informatyki ZUS opowie o projektach, jakie już są realizowane w ZUS w wykorzystaniem sztucznej inteligencji i doświadczeniach płynących z jej wykorzystania.

Szymon Kasprowski - główny Inspektor Kontroli Centrali ZUS w Warszawie opowie o wykorzystaniu sztucznej inteligencji przy szacowaniu wystąpienia ryzyka nieprawidłowości oraz typowaniu płatników do kontroli.

Piotr Nowicki - wicedyrektor Departamentu Zarzadzania Zasobami Ludzkimi Centrali ZUS w Warszawie – opowie o szansach i zagrożeniach dla rynku pracy płynących z wykorzystania sztucznej inteligencji

Damian Janusz - z Wydziału Kadr Oddziału ZUS w Legnicy opowie o tym jak przebiegał proces transformacji ZUS z „mechanicznej maszyny do pisania” w nowoczesną instytucję na miarę 21go wieku, która wykorzystuje sztuczną inteligencję.

W konferencji biorą udział także członkowie PSUS (Polskie Stowarzyszenie Ubezpieczenia Społecznego) profesor Monika Lewandowicz-Machnikowska i profesor Paweł Nowik, których wystąpienia poświęcone będą kierunkom zmian w systemie ubezpieczenia społecznego, jakie daje zastosowanie AI w badaniach społecznych i demograficznych, jako narzędzia umożliwiającego przetwarzanie i analizę ogromnej ilości danych. To w efekcie pozwoli na pracę nad realnymi potrzebami społecznymi i kierunkami rozwoju prawa ubezpieczeń społecznych.