Przepływ limfy w kończynach może wpływać na skuteczności leczenia niewydolności serca

Czy prędkość, z jaką limfa przepływa przez kończyny dolne, może wpływać na skuteczność leczenia niewydolności serca? Zespół naukowców z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego oraz Duke University wskazuje, że tak.

W badaniu opublikowanym w czasopiśmie European Journal of Heart Failure, naukowcy wykazali, że u pacjentów z ostrą niewydolnością serca, istnieje zależność pomiędzy sprawnością przepływu limfatycznego w kończynach dolnych a rekcją na leczenie lekami moczopędnymi (odwadniającymi). W badaniu wykorzystano zaawansowaną metodę limfografii z użyciem zieleni indocyjaninowej, która pozwala śledzić przepływ limfy w czasie rzeczywistym.

Wyniki są jednoznaczne: u pacjentów, u których limfa osiągała większy dystans w krótszym czasie, obserwowano wyraźnie lepsze efekty terapii. Co więcej, przepływ limfy okazał się niezależnym czynnikiem predykcyjnym skuteczności leczenia – bardziej istotnym niż wykorzystywany do tej pory poziom kreatyniny czy biomarkera produkowanego przez serce NT-proBNP.

– W naszych badaniach wykazaliśmy, że szybki przepływ limfy w kończynach dolnych wiąże się z lepszą odpowiedzią na leczenie diuretyczne. Po raz pierwszy udało się wykazać, że sprawnie działający układ limfatyczny odgrywa istotną rolę w procesie odwadniania pacjenta z ostrą niewydolnością serca – podkreśla prof. Jan Biegus z Instytutu Chorób Serca Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

W badaniu zastosowano obiektywny protokół leczenia diuretycznego, a następnie wykonano pomiary przepływu limfy za pomocą fluorescencyjnego barwnika. U pacjentów, u których limfa pokonywała większą odległość w krótkim czasie, diureza była wyraźnie wyższa – co oznacza skuteczniejsze odprowadzanie nadmiaru płynów z obrzękniętej tkanki.

– Podejrzewamy, że niewydolność układu limfatycznego może utrudniać skuteczne działanie diuretyków, ponieważ organizm broni się przed nadmierną utratą płynów z osocza, gdy nie są one odpowiednio uzupełniane z przestrzeni śródmiąższowej (za co odpowiada układ limfatyczny). To właśnie rola sprawnego drenażu limfatycznego może mieć tu kluczowe znaczenie – dodaje prof. Biegus.

Naukowcy uważają, że ich odkrycie może w przyszłości otworzyć drogę do nowych strategii terapeutycznych – np. wspierania pracy układu limfatycznego u pacjentów z oporną na leczenie niewydolnością serca.

– Z perspektywy klinicznej może to oznaczać, że przyszłe terapie wspomagające odpływ limfy mogą poprawić skuteczność standardowego leczenia. Otwiera to zupełnie nowy rozdział w naszym rozumieniu patofizjologii niewydolności serca – zaznacza dr Barbara Ponikowska z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

Badanie prowadzono wśród 65 pacjentów z AHF. U 66% z nich uzyskano dobrą odpowiedź na leczenie. W tej grupie przepływ limfy był znacząco szybszy i bardziej rozległy niż u osób, które słabiej reagowały na leczenie.

Czy wiesz, że…?

Układ limfatyczny nie tylko odpowiada za odporność, ale też za usuwanie nadmiaru płynów z tkanek? Jego sprawność może wpływać na skuteczność leków moczopędnych u pacjentów z niewydolnością serca – jeśli limfa „płynie” zbyt wolno, organizm gorzej radzi sobie z usuwaniem obrzęków.