Darmowe szczepienia przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu w powiecie kłodzkim

W powiecie kłodzkim ruszyły darmowe szczepienia przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Wszytsko w ramach projektu "Walcz z Kleszczem", który skierowany jest do pracujących mieszkańców z terenów najbardziej zagrożonych zachorowaniem na choroby odkleszczowe (borelioza z Lyme oraz kleszczowe zapalenie mózgowe) w tym do osób zamieszkujących powiaty: kłodzki, wałbrzyski, lubański, wołowski, karkonoski i kamiennogórski oraz miasta Jelenia Góra i Wałbrzych.

Analiza sytuacji epidemiologicznej chorób odkleszczowych w Polsce wskazuje na wzrost zagrożenia tymi chorobami w całej populacji oraz ujawnia grupy osób wysokiego ryzyka, do których należą osoby aktywne - nie tylko zawodowo w sektorach rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa oraz rybactwa.

Projekt realizowany jest przez Stowarzyszenie „Tworzymy” z Lądka-Zdroju oraz Specjalistyczną Praktykę Lekarską Marcina Żerebeckiego, a udział w projekcie mogą wziąć wszystkie osoby pracujące, które ukończy 18 lat zamieszkujące następujące powiaty w województwie dolnośląskim: karkonoski, lubański, kamiennogórski, kłodzki, wałbrzyski, wołowski oraz miasta Wałbrzych i Jelenia Góra.

Dlaczego warto zaszczepić się na KZM

Kleszczowe zapalenie mózgu to ciężka choroba układu nerwowego, która u 35-38% pacjentów może zakończyć się długotrwałymi powikłaniami neurologicznymi.

Blisko 2% przypadków kleszczowego zapalenia mózgu może zakończyć się zgonem chorego. Mimo wszelkich środków ostrożności, nigdy nie jesteśmy w 100% pewni, że unikniemy pokłucia przez kleszcze. Szczepienie to najskuteczniejsza metoda zapobiegania ciężkiej chorobie, jaką jest kleszczowe zapalenie mózgu.

O szczepionce

Na rynku dostępne są inaktywowane szczepionki przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Aby skutecznie ochronić się przed zakażeniem konieczne jest przyjęcie 3 dawek szczepienia pierwotnego oraz dawek przypominających co 3-5 lat. Zaszczepienie zimą lub wczesną wiosną zapewnia ochronę już od początku aktywności kleszczy (od kwietnia do października). Szczepionki zalecane są w określonych grupach zawodowych oraz osobom przebywającym na obszarach endemicznych. Szczepionki przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu cechuje wysoka skuteczność – na 100 szczepionych powyżej 95 osób wytwarza przeciwciała ochronne zabezpieczające przed powikłaniami.

Czy program szczepienia jest dla Ciebie?

TAK, jeśli:
• jesteś osobą w wieku aktywności zawodowej (masz 18 i więcej lat)
• jesteś często narażony na kontakt z kleszczami, czyli mieszkasz niedaleko terenów zielonych, podmokłych lub bywasz tam w związku z wykonywanym zawodem, a może po prostu lubisz spacery (albo Twój pies je lubi)

Objawy kleszczowego zapalenia mózgu występują dwuetapowo
W I fazie zwykle objawia się gorączką, bólem mięśni oraz innymi objawami przypominającymi grypę. Najczęściej do zachorowania na kleszczowe zapalenie mózgu dochodzi w miesiące letnie oraz wczesną jesień. Jeśli obserwujemy u siebie takie objawy poza sezonem grypowym, a kilkanaście dni wcześniej mieliśmy kontakt z kleszczem, możemy podejrzewać KZM.

W II fazie pojawiają się zmiany neurologiczne. Dochodzi do zajęcia struktur w centralnym układzie nerwowym – najczęściej opon mózgowo-rdzeniowych, a w cięższych przypadkach komórek mózgowych oraz rdzenia kręgowego. Pojawia się wysoka gorączka, silny ból głowy, sztywność karku, napady padaczkowe, porażenia, zaburzenia równowagi i świadomości. Wszyscy pacjenci w tej fazie wymagają pobytu w szpitalu. W najcięższych przypadkach dochodzi do zaburzeń oddychania i niezbędne jest wówczas zastosowanie respiratora.

Tylko u 1/3 osób zakażonych wirusem dochodzi do rozwoju drugiej, neurologicznej fazy choroby, kolejna część ma wyłącznie objawy grypopodobne, pozostali natomiast przechodzą zakażenie zupełnie bezobjawowo. Różnice w przebiegu choroby ciągle pozostają niewyjaśnione. Pewne jest natomiast, że wiek osoby zakażonej ma znaczenie - im starszy pacjent, tym poważniejszy jest przebieg choroby. Płeć również zdaje się mieć znaczenie, ponieważ KZM dwukrotnie częściej dotyka mężczyzn niż kobiety.

Badania wykrywające KZM

Podstawowym badaniem diagnostycznym mającym na celu potwierdzenie infekcji wywoływanej wirusem KZM jest badanie serologiczne, polegające na pomiarze stężeń przeciwciał IgM/IgG. Wykrycie ich we krwi badanego potwierdza kontakt z wirusem KZM, co w połączeniu z objawami klinicznymi występującymi u pacjenta jest wystarczające do postawienia diagnozy. Badanie przeciwciał IgG może być także wykorzystane do określenia odporności poszczepiennej w przypadku przeprowadzenia pełnego cyklu szczepień ochronnych na KZM. W przypadku ciężkiego przebiegu choroby, dodatkowo wykonywane jest badanie płynu mózgowo-rdzeniowego pobieranego w warunkach szpitalnych.

Leczenie KZM

Leczenie przyczynowe kleszczowego zapalenia mózgu nie jest obecnie możliwe. W odróżnieniu od chorób wywołanych przez bakterie, do leczenia infekcji wirusowych nie stosuje się antybiotyków i co gorsza, jak dotąd nie ma leku, który skutecznie niszczy wirusa namnażającego się w zainfekowanym organizmie. Leczenie KZM ogranicza się do łagodzenia objawów - uśmierzania bólu i obniżania gorączki. Obecnie jedynym skutecznym zabezpieczeniem przeciw KZM jest szczepienie. Dodatkowo, warto unikać miejsc, gdzie występują kleszcze oraz stosować działania profilaktyczne, polegające na zakładaniu odpowiednich ubrań i używaniu środków odstraszających. Osoby mieszkające na terenach, na których licznie występuje KZM oraz pracujące w sektorach bardziej narażony na kontakt z kleszczami (np. leśnictwo, łowiectwo, rolnictwo) powinny rozważyć szczepienie. Zgodnie z nowymi rekomendacjami Głównego Inspektoratu Sanitarnego na 2021 r., szczepienie zalecane jest wszystkim osobom spędzającym wolny czas na świeżym powietrzu, szczególnie rodzinom posiadającym zwierzęta i małe dzieci.

Rejestracja na szczepienie Strona internetowa: www.walczzkleszczem.pl
Biuro projektu:
Stowarzyszenie „Tworzymy”
tel. +48 789 384 526
57-540 Lądek-Zdrój,
ul. Kolejowa 6