„Detektywi Przeszłości” znów w akcji…

8 Zobacz galerię

Nieformalna grupa młodzieży „Detektywi Przeszłości”, działającej przy Kłodzkiej Szkole Przedsiębiorczości pod opieką nauczyciela historii i regionalisty p. Marka Królikowskiego, przystąpiła do realizacji kolejnego projektu związanego z odkrywaniem i dokumentowaniem pomników wielokulturowego dziedzictwa „ukrytych” we wsiach Gminy Kłodzko.

Jak dotąd zinwentaryzowaliśmy ok. 400 zabytków zlokalizowanych na terenie 23 z łącznej liczby 35 wsi w Gminie Kłodzko – mówi Martyna Łyzińska, liderka grupy – Do końca listopada planujemy opracować kolejne 10 miejscowości.

W ubiegłym tygodniu, w dniach 02 – 04 września, „Detektywi Przeszłości” przebywali na 3-dniowym obozie wolontariackim w Ołdrzychowicach Kłodzkich. Był on związany z realizacją kolejnego projektu pt. „Znane i mniej znane zabytki kłodzkich wsi”, realizowanego ze środków Narodowego Instytutu Dziedzictwa w ramach Programu „Wspólnie dla Dziedzictwa 2020” oraz budżetu Gminy Kłodzko. Tym razem młodzi odkrywcy wzięli na cel pięć kolejnych kłodzkich wsi: Marcinów, Żelazno, Romanowo, Ołdrzychowice Kłodzkie oraz Rogówek.

Swoją wędrówkę rozpoczęliśmy od miejscowości Żelazno, gdzie udało nam się skatalogować ponad 40 pomników historii. Oprócz tych bardziej znanych, jak: średniowieczna wieża mieszkalna, pałace, krzyż pokutny czy kościół p.w. św. Marcina, w czasie naszych prac natknęliśmy się na kilka ciekawych kapliczek przydrożnych o unikatowej w skali regionu budowie, charakterystycznej tylko dla tej miejscowości. Wiele z tych obiektów było ukrytych w różnych zakątkach wsi, ale dzięki nieocenionej pomocy p. Marioli Kozak, radnej Gminy Kłodzko udało nam się dotrzeć do wszystkich obiektów.

Pierwszego dnia obozu zawitaliśmy jeszcze do Romanowa, który rozciąga się na przestrzeni kilku kilometrów. Dzięki pomocy sołtysa wsi, p. Eugeniusza Marcaka udało nam się zlokalizować dawną szkołę i kilka ciekawych obiektów małej architektury sakralnej, jak np. drewniany, przedwojenny krzyż o unikatowej budowie, stojący pośród pól.

Drugi dzień upłynął nam na odkrywaniu zabytków Ołdrzychowic Kłodzkich, jednej z największych wsi Gminy Kłodzko. Naszym przewodnikiem po kulturowych skarbach wsi była p. Halina Witos, radna Gminy Kłodzko i wieloletnia sołtys wsi. Pomocą służył nam również obecny sołtys, p. Ryszard Lewandowski. Kilku kilometrowa wędrówka pozwoliła „dopisać” do naszej listy kolejnych 40 zabytków, jak np. przepiękna, ukryta przed okiem mieszkańców i turystów w trudno dostępnym terenie kapliczka domkowa tuż nad nurtem Białej Lądeckiej. Przepiękne pałace, w tym dawna siedziba rodu Manisów, która odzyskuje obecnie swój dawny blask czy wspaniałe Mauzoleum tej rodziny przy kościele parafialnym, to tylko niektóre z cennych zabytków we wsi.

Z Ołdrzychowic przenieśliśmy się do niewielkiego Rogówka, który liczy dziś niespełna 30 mieszkańców. Na przedwojennej mapie tej miejscowości, którą tworzyło wówczas zaledwie… pięć gospodarstw oznaczonych zostało aż... osiem obiektów małej architektury sakralnej, z czego pięć przetrwało do naszych czasów. Przepiękna XVIII- wieczna kapliczka domkowa przy dawnym dworze sędziowskim na najwyższym wzgórzu w miejscowości, z którego roztacza się wspaniały widok na sąsiednie miejscowości, to tylko jedna z nich. Trzech obiektów, ukrytych przed ludzkim okiem w lasach, nie udałoby nam się odszukać gdyby nie pomoc p. Marka Szacha, wieloletniego sołtysa wsi.

Ostatnią miejscowością naszego obozu był Marcinów. Razem z p. Ludwiką Golec, sołtysem wsi przemierzyliśmy całą miejscowość, odkrywając jej wielokulturowe bogactwo. Udało nam się zidentyfikować dawną szkołę, młyn wodny, dawną remizę strażacką czy dawny dwór sędziowski oraz kilka kapliczek. Niezwykle ciekawa była wizyta w „małym muzeum”, a raczej izbie pamięci, która mieści się w dawnej świetlicy, gdzie zgromadzono wiele ciekawych sprzętów codziennego użytku z dawnych lat. Miejsce to warte jest odwiedzenia.

Teraz przyszedł czas na opracowanie odkrytych zabytków, a nasze odkrycia zostaną zaprezentowane na cyklu spotkań podsumowujących, które odbędą się w odwiedzonych miejscowościach w drugiej połowie października br. Póki co kierujemy słowa podziękowania do Wójta i Zastępcy Wójta Gminy Kłodzko, sołtysów wspomnianych wsi, Pań z KGW z Żelazna oraz Dyrektora Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji Gminy Kłodzko z siedzibą w Ołdrzychowicach za wsparcie i pomoc organizacyjną w realizacji zadania

Detektywi Przeszłości