KRUS zachęca - „Pracuj bezpiecznie - chroń się przed kleszczami”

Złożoność rolniczego środowiska pracy, różnorodność wykonywanych prac i elementów stanowiących stanowiska pracy rolnika sprawiają, że w gospodarstwach rolnych występuje ogromna liczba zagrożeń zarówno dla zdrowia, jak i życia. Jednym z takich zagrożeń są choroby zawodowe, a w szczególności borelioza i odkleszczowe zapalenie mózgu. Praca i życie na wsi narażają człowieka na zwiększony kontakt z kleszczami które, choć niewielkie, są nosicielami wielu groźnych chorób.

Kleszcze kojarzą się z lasami, ale spotkać je możemy niemal wszędzie: na łąkach, nad rzekami i jeziorami, w zaroślach a nawet na trawnikach w miastach. Zagrożenie ugryzieniem przez kleszcza dotyczy praktycznie terenu całego kraju. Aktywność kleszczy występuje między majem a listopadem - najwięcej zachorowań notuje się w czasie żerowania nimf, czyli od maja do sierpnia.

Borelioza przebiega w dwóch fazach – wczesnej, trwającej do kilku tygodni od zakażenia i późnej, mogącej trwać nawet lata. Różnią się one objawami, których liczba powoduje często błędne diagnozowanie. U różnych osób choroba może przebiegać całkowicie odmiennie. Ważne, by zgłaszać lekarzowi wszystkie niepokojące objawy – nawet te pozornie niezwiązane z ukąszeniem przez kleszcza.

Krętki boreliozy atakują układ nerwowy (penetrują płyn mózgowo rdzeniowy, mózg i opony mózgowo-rdzeniowe) krótko po zakażeniu, wpływając na zachowanie osoby zarażonej. Borelioza bywa więc mylona z chorobami psychicznymi, nerwicą, reumatoidalnym zapaleniem stawów, wadami serca, stwardnieniem rozsianym czy chorobą Alzheimera.

Tylko rozpoznany rumień wędrujący jest potwierdzeniem zakażenia i podstawą do rozpoczęcia leczenia. Jeśli nie wystąpił (został zignorowany lub pomylony z innym objawem), do zdiagnozowania boreliozy konieczne jest wykonanie testów diagnostycznych.

Aby zmniejszyć ryzyko ukąszenia przez kleszcza należy:

• możliwie szczelnie okrywać ciało (koszula z długimi rękawami, spodnie z długimi nogawkami, kryte buty, wysokie skarpety, nakrycie głowy); o odpowiedni strój należy zadbać zwłaszcza podczas prac polowych, pracy w lesie, zbierania owoców runa leśnego

• nie siadać bezpośrednio na trawie, na zwalonych drzewach

• unikać spacerów w wysokiej trawie, zaroślach – należy wybierać przetarte ścieżki

• zachować szczególną ostrożność na terenach masowego występowania kleszczy i w sezonie ich wzmożonej aktywności

• stosować środki odstraszające kleszcze – zawsze zgodnie z instrukcją producenta

• po powrocie do domu uważnie sprawdzać ciało swoje i swoich dzieci.

Każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej należy zgłosić Państwowemu Inspektorowi Sanitarnemu i Inspektorowi Pracy, których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca była wykonywana. Właściwy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczyna postępowanie, a w szczególności kieruje rolnika na badanie do jednostki orzeczniczej. Inspektor Sanitarny na podstawie zebranego materiału dowodowego, m.in.  na podstawie orzeczenia lekarskiego, wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do jej stwierdzenia. Prawomocna decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej jest podstawą do ubiegania się o świadczenia z ubezpieczenia społecznego rolników.

Zapraszamy do zapoznania się z broszurami prewencyjnymi KRUS dostępnymi na naszej stronie internetowej.

Opracowano w KRUS PT Świdnica wykorzystując materiały ze strony www.krus.gov.pl