Stopa cukrzycowa — przyczyny, objawy i leczenie

Stopa cukrzycowa jest schorzeniem, które może przyjmować różne formy. W zależności od jej przebiegu może przybrać postać infekcji lub owrzodzenia. U niektórych pacjentów objawia się stopniowym niszczeniem i destrukcją tkanek głębokich, co występuje razem z problemami o podłożu neurologicznym i chorobami naczyń obwodowych w nogach. To niezwykle ważne, aby jak najwcześniej wykryć omawiane schorzenie w celu rozpoczęcia prewencyjnego leczenia i zminimalizowania ryzyka związanego z amputacją kończyn dolnych. Po czym można poznać, iż pacjent choruje na stopę cukrzycową? Jakie są przyczyny tego schorzenia i jak można je leczyć?

Objawy stopy cukrzycowej

Jakie są objawy stopy cukrzycowej, które ułatwiają postawienie diagnozy i rozpoczęcie leczenia? Istnieje szereg zaburzeń, które mogą wskazywać na to, że pacjent boryka się ze stopą cukrzycową.

Jednym z nich będą zauważalne zmiany w obszarze unaczynienia. Może pojawić się niedokrwienie tkanki miękkiej i kości, miażdżyca tętnic, a także miejscowa martwica.

Innym objawem są zaburzenia w obrębie unerwienia stopy. Te zmiany mogą zakłócać czucie w stopie, co najczęściej wiąże się z brakiem reakcji na zmianę temperatury, na dotyk, czy na ból. Problem z unerwieniem wpływa ponadto na możliwości ruchowe, upośledza proces pocenia się skóry, jak i może powodować zniekształcenia stawów.

Stopa cukrzycowa charakteryzuje się zmianą zabarwienia skóry, która staje się blada, sina, traci swoją elastyczność. Mogą ujawniać się zniekształcenia w obrębie paznokci, modzele na podeszwie, owrzodzenia, a także związane z nimi stany zapalne i infekcje.

Postępujące schorzenie może także oznaczać przykurcze mięśni, ich osłabienie oraz ich miejscowe zanikanie. Te same aspekty dotyczą kości.

Wszystkie wyżej wymienione objawy mogą wskazywać na jeden z trzech typów stopy cukrzycowej, który może pojawić się u osoby chorej.

Przyczyny stopy cukrzycowej

Objawy stopy cukrzycowej będą się od siebie różnić w zależności od tego, jaka jest patogeneza tego schorzenia u pacjenta. Najczęściej jednak za powód wystąpienia tej choroby odpowiada pojawienie się modzeli na stopie, nieprawidłowe krążenie krwi, urazy, mikrourazy, neuropatia cukrzycowa, deformacje w obrębie stopy i infekcje.

W przebiegu cukrzycy w największej liczbie przypadków do powstania stopy cukrzycowej prowadzi neuropatia cukrzycowa. Zwiększa ona metabolizm glukozy, co prowadzi do szeregu zmian powodujących zaburzenie pracy układu nerwowego w stopie. To z kolei skutkuje zróżnicowanym napięciem mięśniowym, zanikiem mięśni, słabnącym unerwieniem skóry i zwyrodnieniami kości.

Gdy u chorych na cukrzycę dochodzi do rozwoju miażdżycy tętnic i zmian zwyrodnieniowych w naczyniach włosowatych stopy, może to stać się przyczyną pojawienia się stopy cukrzycowej niedokrwiennej. Towarzysząca jej miażdżyca dotyka tętnic stopy i goleni. Postępuje stosunkowo szybko, może pogłębiać niedokrwienie, a w rezultacie prowadzić do martwicy.

Należy także wspomnieć o stopie cukrzycowej, której przyczyną są infekcje i zakażenia — również te wewnętrzne. Wpływ na rozwój tego schorzenia mają liczne zaburzenia metaboliczne. Najczęściej atakowane są tkanki niedokrwione. W takiej sytuacji utrudnione jest także uregulowanie poziomu cukru we krwi i utrzymanie go na stabilnym poziomie.

W jaki sposób można leczyć stopę cukrzycową?

W leczeniu stopy cukrzycowej bardzo ważne jest uwrażliwienie pacjenta na dostrzegalność objawów oraz szybką reakcję, która zapobiega rozwojowi schorzenia, zmniejsza ryzyko powikłań i amputacji.

Jedną z metod leczenia, szczególnie przy stopie cukrzycowej wywołanej infekcją, jest zwiększenie dawki insuliny bądź rozpoczęcie jej stosowania przez osoby, które dotychczas brały leki doustnie.

Niezwykle istotne jest też wyrównanie metaboliczne cukrzycy oraz wprowadzenie leczenia zmian zachodzących w obszarze stopy. Warto także pamiętać o profilaktyce, odpowiedniej higienie, doborze odpowiedniego obuwia, zrezygnowaniu z chodzenia boso, stosowaniu wyłącznie maści i kremów przeznaczonych dla cukrzyków. Należy też uważać na różne urazy mechaniczne, np. przy obcinaniu paznokci.

Źródła:

https://www.freestyle.abbott/pl-pl/artykuly/zycie-z-cukrzyca/stopa-cukrzycowa-przyczyny-objawy-zapobieganie-i-leczenie.html

https://deomed.pl/pobieranie/Medycyna-Metaboliczna-TomXVIII-nr4-76-81.pdf

https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/f9e18a75-af1d-4694-ae35-8da5387520cd/content

https://czelej.com.pl/wp-content/uploads/2022/11/File-1497016931.pdf

https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/10226/8726