10 lutego 85. rocznica pierwszej zsyłki na Sybir

85 lat temu, 10 lutego 1940 rozpoczęła się pierwsza z 4 masowych deportacji Polaków na Sybir, przeprowadzona przez NKWD. Było to następstwo agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939, kiedy do terytorium Rosji Radzieckiej (Związku Sowieckiego) włączono wschodnie obszary Rzeczypospolitej. W głąb Rosji wywieziono około 140 tys. obywateli polskich. Wielu umarło już w drodze,

tysiące nie wróciły do kraju. Wśród deportowanych były głównie rodziny wojskowych, urzędników, pracowników służby leśnej i kolei.
Cztery deportacje z lat 1940–1941 nie były zatem celem samym w sobie, lecz miały doprowadzić do zniszczenia śladów polskiej państwowości na zajętych obszarach oraz ich unifikacji ze Związkiem Sowieckim. Wywózki objęły przede wszystkim polską elitę, która była częścią społeczeństwa najbardziej świadomą swej narodowości i przynależności państwowej. Deportowanych traktowano jako „element kontrrewolucyjny”, destabilizujący sowiecki ład na zajętych terenach. Usunięcie intelektualnej i kulturalnej elity było więc podstawowym warunkiem skutecznej sowietyzacji i pełnej aneksji Kresów.

Zdecydowana większość Sybiraków, którzy osiedlili się na terenie Gminy Bardo, została deportowana właśnie 10 lutego, dlatego w lutym, obok września (17 września to Dzień Sybiraka) mają często miejsce uroczystości religijno – patriotyczne poświęcone pamięci zesłańców.

Główne uroczystości, upamiętniające deportacje przeprowadzone 10 lutego, 13 kwietnia i 29 czerwca 1940 r., odbędą się 3 maja 2025. W tym dniu, obok Mszy św. w intencji żyjących i zmarłych Sybiraków, będzie miał miejsce program artystyczny uczniów naszej szkoły, a po uroczystościach zaplanowane są wybory do Zarządu Koła ZS w Bardzie, który kończy swoją kadencję. W bardzkim Kole zostało jedynie czworo Sybiraków, którzy przeżyli Golgotę Wschodu, pozostali członkowie to dzieci i wnuki zesłańców oraz osoby, które angażują się w jego działalność. Bardzo ważne jest, aby poszerzać Koło o nowych członków, którzy będą chcieli angażować się w jego działalność i pielęgnować pamięć o Zesłańcach Sybiru, mając w pamięci słowa wyryte na tablicy pamiątkowej umiejscowionej na bardzkiej bazylice i często przytaczane przez niezapomnianego prezesa naszego Koła pan Kazimierza Bobulę:

„Jeśli zapomnę o Nich – ty Boże na niebie zapomnij o mnie!” (Adam Mickiewicz – „Dziady”, cz. III).

Dariusz Szewczyk – prezes Koła Związku Sybiraków w Bardzie

https://ipn.gov.pl/pl/historia-z-ipn/137719,Deportacje-Polakow-w-glab-Zwiazku-Sowieckiego.html