EduBiblioSfera: Rozkojarzeni dorośli

6 Zobacz galerię

Problemy z koncentracją, chaos podczas wykonywania codziennych obowiązków, impulsywność i trudności w kontrolowaniu emocji. Brak wyczucia czasu, zapominanie i skłonność do rozpraszania się. Brzmi znajomo? A to tylko część problemów, z którymi muszą mierzyć się osoby dorosłe cierpiące na zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, zwany ADHD.

Przez długi czas panowała przekonanie, że ADHD dotyczy tylko dzieci i ustępuje pod koniec okresu nastoletniego lub wraz z wejściem w dorosłość. Dopiero niedawno, bo w 2013 roku, oficjalnie uznano, że ADHD może występować u osób dojrzałych. Badacze i klinicyści są dziś zgodni, że większość przypadków (ponad 60%) ADHD w różnej formie utrzymuje się aż do dorosłości.

Aby zrozumieć , jaką postać przyjmuje ADHD u dorosłych, warto wspomnieć o najczęściej zgłaszanych symptomach. Są to m.in. trudności z utrzymaniem uwagi i łatwe rozpraszanie się, prokrastynacja – odkładanie zadań na ostatnią chwilę, brak organizacji, trudność w zarządzaniu
czasem, gubienie przedmiotów, nieprzywiązywanie wagi do szczegółów, wchodzenie w słowo i przerywanie wypowiedzi innych, brak cierpliwości i dokańczanie zdań za innych, niedokańczanie spraw i rozpoczynanie zbyt wielu czynności naraz, bujanie w obłokach, permanentne uczucie napięcia i zniecierpliwienia, impulsywność i wybuchowość, potrzeba bycia w ciągłym ruchu, tiki ruchowe, zapominanie o ważnych terminach lub zadaniach, natłok myśli, problem z odpoczynkiem i relaksem, niska tolerancja na frustrację, hiperfokus.

Kryteria diagnostyczne zaburzenia częściej też spełniają mężczyźni, ale wielu badaczy zaznacza, że rozpoznanie ADHD wśród kobiet jest mocno niedoszacowane. Wynika to m.in. z faktu, że trening społeczny w przypadku dziewczynek jest zazwyczaj silniejszy niż u chłopców. Sprawia, że niektóre dzieci uczą się unikania kar i starają się lepiej panować nad swoim zachowaniem. Nie usuwa to jednak zaburzenia, które przyjmuje nieco inną formę i wiąże się z nieco innymi symptomami. Tuszuje jedynie objawy ADHD.

Dziewczęta z ADHD rzadko cechuje hiperaktywność, natomiast często mają problemy z koncentracją uwagi. Badania pokazują, że nieleczone ADHD może u nich prowadzić do niskiej samooceny, nieadekwatnych osiągnięć oraz zaburzeń depresyjnych oraz lękowych. Specyficzne problemy mają także dorosłe kobiety: trudności z planowaniem, niezorganizowanie czy ciągłe poczucie nadmiernego obciążenia. W stresujących sytuacjach częściej uciekają w „wyuczoną bezradność” oraz obwinianie siebie, mają niskie poczucie kontroli nad własnym życiem.

Dlatego tak ważne jest obalanie mitów wokół ADHD, że dotyczy tylko dzieci i tylko chłopców. Większa świadomość sprawia, że coraz więcej dorosłych otrzymuje diagnozę ADHD i rozpoczyna leczenie. Zmienia się komfort i jakość życie. Nagle wszystko zaczyna układać się w jedną całość, a niektóre zachowania znajdują wyjaśnienie. Otrzymują dostęp do licznych strategii i narzędzi, dzięki którym uczą się radzić sobie z prokrastynacją, a także lepiej zarządzać uwagą, czasem oraz emocjami.

Wsparciem w rozpoznaniu, leczeniu jest również literatura prezentowania w galerii zdjęć, dostępna w Bibliotece Pedagogicznej w Ząbkowicach Śląskich. 

/Biblioteka Pedagogiczna w Ząbkowicach Śląskich/