Kamieniecki Klub Seniora: Europejska Perła Baroku - Krzeszów

środa, 26.6.2024 12:10 405 0

W drugim dniu kalendarzowego lata kamienieccy seniorzy wyruszyli na szlak turystyczno-historycznych pereł. Po perle Beskidu Żywieckiego przyszła kolej na Krzeszów nazywany Europejską Perłą Baroku. Niezmienne jest tylko to, kto organizuje peregrynacje, 79. tradycyjnie zorganizowała p. Maria Kacik wraz z niezastąpionym profesjonalnym przewodnikiem turystycznym,  p. Marek Jechną. Poznawanie miejsc takich jak Krzeszów, jednocześnie bliskich i dalekich dostarcza niezapomnianych wrażeń pozostających w pamięci na długie chwile.  

  

***********************

            Krzeszów, wieś położona w Kotlinie Krzeszowskiej u podnóża Sudetów Środkowych z  pocysterskim kompleksem klasztornym, który od stuleci jest domem Łaskawej Pani oraz Duchową Stolicą Śląska. Obiekt jest wpisany na Listę Pomników Historii PR, znajduje się na drodze pielgrzymów – podróżujących do Santiago de Compostela (Szlak św. Jakuba), turystów odwiedzających pozostałości zabudowań cysterskich (Południowo – Zachodni Szlak Cysterski) czy podziwiających cuda architektury sakralnej (Via Sacra).

Po kilkusetletniej historii tego miejsca naznaczonego wieloma wojnami oraz zmianami właścicieli w 1970 r. pracę duszpasterską objęli cystersi, którzy posługiwali w krzeszowskim sanktuarium do roku 2006. W 1998 r. kościół pw. Wniebowzięcia NMP został podniesiony przez św. Jana Pawła II do godności bazyliki mniejszej. Kompleks stał się sakralnym i turystycznym sercem Dolnego Śląska, który rocznie odwiedzany jest przez ponad 120 000 turystów i pielgrzymów.

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/historia/

 

Krzeszowickie opactwo to wiele obiektów mniejszych i większych stanowiących o wyjątkowości tego miejsca. W kilku zdaniach postaram się przybliżyć obiekty, które odwiedzili  kamienieccy seniorzy.

Jednym z tych obiektów jest  Dom Kajfasza – „Ciemnica”. Kaplica jest dwupoziomowa, na rzucie kwadratu i kryta gontem. Zwyczajowo nazywana Ciemnicą, choć ta nazwa odnosi się tylko do dolnej części kaplicy. W piwnicy ukryto cudowną figurę Chrystusa, otoczoną szczególnym kultem. W tym miejscu doszło do uzdrowień, czego pamiątką są zachowane, drewniane kule, które pozostawili niepełnosprawni, jako niezwykłe ex voto. 

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/ciemnica/

 

            Kolejną wartą uwagi budowlą jest Grób Pański będący Stacją XXXII Kalwarii Krzeszowskiej, znajdujący się w kaplicy Marii Magdaleny z 1738 r.  We wnętrzu widoczny jest ołtarz poświęcony w 1740 r. z obrazem F. A. Schefflera przedstawiającym pokutującą Marię Magdalenę. W centrum kaplicy widoczna jest replika Grobu Pańskiego. 

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/grob-panski/

 

            Bez wątpienia wśród perełek stanowiących o atrakcyjności duchowej i materialnej jest Kaplica Narodzenia Pańskiego. Miejsce, w którym powstało Betlejem, pierwotnie było dużą polaną, na której wypasano bydło i był staw z rybami. Opat Bernard Rosa zauważywszy motyw pasterski, postanowił zagospodarować ten urokliwy zakątek. Początek założeniu dała kaplica betlejemska, którą wzniesiono w latach 1674–78, według projektu Marcina Schupperta. 

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/kaplica-narodzenia-panskiego/

 Kościół świętej Anny w Krzeszowie jest kolejną perłą przyciągającą do tego miejsca pielgrzymów oraz turystów. Do krzeszowskich zabudowań klasztornych prowadziły trzy drogi pielgrzymkowe. Najmniejsza to droga św. Anny, prowadząca do leśnego kościoła. Szczególnym kultem otaczali cystersi postać św. Anny, patronki małżeństw, górników złota, ale przede wszystkim tkaczy, bowiem właśnie z tkactwa utrzymywała się miejscowa ludność. Pięć słupów z wizerunkami radości św. Anny, powstało jako integralne uzupełnienie krzeszowskiej kaplicy na Górze św. Anny poświęconej świętej patronce.

 

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/slupy-sw-anny/

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/dom-goscinny-opata/ 

Kościół pw. Wniebowzięcia NMP, noszący tytuł bazyliki mniejszej, jest największą barokową świątynią Śląska o kubaturze 118.210 m3. Zasłużenie nazwany Złotym Domem wzniesionym ,,ku czci wielkiej Matki boskiego Emanuela” przez opata Innocentego Fritscha w latach 1728-1735. Kościół klasztorny został zaplanowany jako symboliczna świątynia jerozolimska jest przykładem sztuki komplementarnej, w której iluzja miesza się z rzeczywistością, a granice między poszczególnymi dziedzinami sztuki zostały zatarte. Ta wspaniała symfonia barw, płynność ruchów posągów i pozazmysłowe tchnienie dawnych wieków sprawia, że przybywający turyści i pielgrzymi, przekraczają próg bazyliki, przesiąkają mistycznym śląskim duchem marzycielstwa. Fasada świątyni wznosząc się na wysokość 71 m., jest dziełem o ogromnej sile wyrazu i głębokiej myśli teologicznej. Genialnie połączono nie tylko architekturę, rzeźbę i malarstwo, ale także włączono do tego słowo, poprzez umieszczone na filakteriach* cytaty biblijne. 

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/bazylika-mniejsza-pw-wniebowziecia-nmp/

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/kosciol-bracki-pw-swietego-jozefa/

 

Niezwykłym obiektem jest Mauzoleum Piastów Śląskich będące miejscem spoczynku fundatorów opactwa, będąc jednym z największych mauzoleów Europy. Pomimo funeralnego charakteru, grobowiec przesiąknięty jest eschatologiczną radością, wyrażoną przez symfonię barw z światła, złota i różnobarwnych stiuków. Kaplica książęca powstawała jednocześnie z kościołem mariackim i razem z nim została zaprojektowana, gdyż świadczy o tym złota proporcja miedzy długością świątyni z mauzoleum, a wysokością wież.

 

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/mauzoleum-piastow-slaskich/

Na terenie Opactwa znajduje się Klasztor sióstr benedyktynek,  zamieszkiwany był przez liczne zgromadzenia. Do sekularyzacji, która w przypadku Krzeszowa nastąpiła w listopadzie 1811 r. budynek zamieszkiwali cystersi. Na przełomie XIX i XX w., przez kilka lat w najstarszej części klasztornej, mieszkały Elżbietanki. W 1919 roku do Krzeszowa przybyli benedyktyni z praskiego Emaus. Od 1924 r. przyznano im status opactwa. Pozostali oni do maja 1946 r., kiedy zostali wysiedleni do Bad Wimpfen a jeszcze w tym samym miesiącu do klasztoru przybyło Opactwo Mniszek Benedyktynek pw. Wszystkich Świętych ze Lwowa, które mieszka tam do dzisiaj i jest właścicielem obiektu.

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/klasztor-siostr-benedyktynek/

 
Nie sposób opisać wszystkich pereł krzeszowickiego opacta, ale warto sięgnąć do źródeł i poczytać o Domu Piłata.

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/dom-pilata/

 

Kalwaria Krzeszowska powstała w wyniku inspiracji pielgrzymki opata Bernarda Rosy do Włoch. W 1661 r. opat pielgrzymował do 7 największych rzymskich kościołów. Ta swoista droga była łączona z wybranymi elementami Jerozolimskiej Drogi Krzyżowej. Jednak dopiero w 1672 r., rozpoczął budowę zespołu kalwaryjskiego z nietrwałych materiałów – drewna i z pruskiego muru. Wyposażeniem kaplic zajęli się artyści będący na usługach opactwa. 6 obrazów wykonał Willmann, a pozostałe wykonano według jego szkiców. Większość pozostałych obrazów wykonał Marcin Leistritz oraz anonimowy malarz z czeskiego Vrchlabi. Opat Bernard Rosa zapisał w swoim testamencie, aby jego następcy gorliwie opiekowali się kalwarią. Wywiązał się z tego zobowiązania opat Dominik Geyer, który wzniósł w latach 1703–1722 nowe trwałe, murowane kaplice, a do nowych stacji zostały przeniesione obrazy i rzeźby ze starego założenia. 

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/kalwaria-krzeszowska/

             Nie sposób opisać wszystkich budowli związanych z krzeszowickim opactwem ale warto o nich poczytać na poniżej wymienionych strona www będących profesjonalną inspiracją dla autora relacji. 

Więcej na stronie będącej źródłem tekstu:

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/letni-pawilon-na-wodzie-w-betlejem/

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/kosciol-pw-sw-anny/

https://opactwo.eu/pomnik-historii/odkrywaj/obiekty/kosciol-pw-sw-wawrzynca-w-krzeszowku/

 

*********************** 

            Wyjazd do Krzeszowa to nie koniec atrakcji przygotowywanych dla kamienieckich seniorów w tym roku. Celem kolejnej ekspedycji będzie, myślę, że dla wielu tajemniczy Gołuchów. Tajemniczy ale pełen atrakcji i na pewno dostarczy wszystkim niezapomnianych wrażeń. Będzie to już 80. wyjazd kamienieckich do miejsc wartych poznania.   

 

 

Foto:

Zdzisław  Torzecki

Tekst:

Krzysztof Woliński

*/ filakteria - banderole, motyw dekoracyjny w formie wstęg o zawijających się końcach. Zawierają napisy odnoszące się do treści przedstawienia i występują jako element obrazu. Szczególnie popularne w malarstwie średniowiecznym. Jest  to także nazwa wstęgi z tekstem dewizy w barokowej ornamentyce [źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Filakterie_(sztuka)]

 

Dodaj komentarz

Komentarze (0)