Umowy o dzieło nie tak popularne jak kiedyś

Dolnośląskie z jedną z największych liczb zgłoszonych umów o dzieło w przeliczeniu na 10 tys. płatników składek. Najwięcej umów zgłoszono w województwie mazowieckim – 13 964 oraz w województwie dolnośląskim – 9354. Najmniej w województwie warmińsko - mazurskim – 1563 na 10 tys. płatników składek. Najwięcej umów podpisali mężczyźni w wieku 30-39 lat.

W 2024 r. do ZUS zostało przekazanych 1,1 mln formularzy RUD, na których zgłoszono blisko 1,4 mln umów o dzieło. Rok wcześniej w 2023 umów o dzieło było 200 tys. więcej.

- Jest to najmniejsza liczba formularzy oraz umów o dzieło zgłoszonych do ZUS od początku funkcjonowania rejestru umów o dzieło – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalna rzeczniczka prasowa ZUS na Dolnym Śląsku.

Według rzeczniczki, nie zmieniła się jednak charakterystyka podmiotów, które zgłaszają umowy o dzieło, ani ich wykonawców.

W 2024 r. do ZUS wpłynęło o 97,6 tys. mniej formularzy RUD i zgłoszono na nich o 235,1 tys. umów o dzieło mniej niż w 2023 r. Porównując liczbę złożonych formularzy do lat 2021-2022 r. spadek ten jest mniejszy – odpowiednio o 19,9 tys. oraz 49,5 tys., to w przypadku liczby zgłaszanych umów o dzieło w 2024 r. w porównaniu do lat 2021-2022 spadek jest zdecydowanie większy i wynosi kolejno 339,7 tys. oraz 319,2 tys.

W przypadku liczby złożonych formularzy w 2024 r. ich liczba analogicznie jak w roku poprzednim była największa w miesiącu październiku wynosząc 103,8 tys. RUD. Nie miało to przełożenia na liczbę zgłaszanych umów gdyż, największa liczba zgłoszonych umów była w marcu 2024 r. (125,6 tys.). Najmniejsza liczba formularzy wpłynęła natomiast w miesiącu sierpniu wynosząc 83,8 tys. RUD, co było spójne w zakresie liczby
zgłoszonych umów (101,5 tys.).

Zgłaszający umowę o dzieło

Od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. umowy o dzieło na formularzu RUD zgłosiło 71,7 tys. podmiotów. Największą grupę, bo aż prawie 98 proc. wszystkich podmiotów, stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS. Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 1,1 tys. Stanowi to 1,52 proc. ogółu zgłaszających.

- Umowy o dzieło zgłaszane są najczęściej za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS. W ten sposób zostało przekazanych 1,02 mln formularzy RUD. Jest to 91,71 proc. ogółu zgłoszeń – wyjaśnia Kowalska-Matis.

Wykonawcy umów o dzieło

W 2024 r. na formularzach RUD częściej zgłaszane były umowy o dzieło zawierane z mężczyznami – stanowili oni 51,75 proc. wykonawców. Prawie co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30–39 lat – takich zgłoszeń było 78,0 tys. Umowy o dzieło były zawierane najczęściej na jeden dzień i na osiem dni.

Najwięcej osób wykonywało umowy o dzieło zgłoszone w sekcji J – informacja i komunikacja – 82,3 tys. wykonawców (20,18 proc.). Na dalszych miejscach znalazły się sekcje: M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 73,8 tys. wykonawców (18,10 proc.), R – działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 56,9 tys. wykonawców (13,95 proc.), P – edukacja – 50,3 tys. wykonawców (12,34 proc.) oraz S – pozostała działalność usługowa – 45,2 tys. wykonawców (11,07 proc.).

Umowy o dzieło z cudzoziemcami

Umowy o dzieło zawierano również z cudzoziemcami. Liczba cudzoziemców wykazanych w formularzach RUD wyniosła ponad 19,3 tys., co stanowi 5,29 proc. wszystkich osób wykonujących umowy o dzieło. Najczęściej podpisywano umowy z obywatelami Ukrainy – 43,38 proc. Dalej znaleźli się obywatele Białorusi – 28,46 proc., Rosji – 3,40 proc., Wielkiej Brytanii – 1,61 proc., Niemiec – 1,59 proc., Indii – 1,23 proc., Pakistanu – 1,20 proc. i Włoch – 1,05 proc. Natomiast liczba umów o dzieło zawartych z cudzoziemcami wyniosła 66,8 tys., co stanowi 4,85 proc. wszystkich umów o dzieło zawartych w 2024 r.

Choć liczba zgłaszanych umów o dzieło w 2024 r. jest najniższa od początku istnienia rejestru umów o dzieło, zanotowano niewielki wzrost odsetku umów o dzieło zawieranych z cudzoziemcami w porównaniu z rokiem poprzednim. Najczęściej zawierane są one nadal z obywatelami Ukrainy, ale należy podkreślić wzrost liczby umów o dzieło zawieranymi z obywatelami Białorusi, a także pojawienie się wśród cudzoziemców z którymi najczęściej zawierano umowy o dzieło obywateli m.in. Indii.

/Iwona Kowalska-Matis, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS Województwa Dolnośląskiego/