Filtr do wody ze studni - jaki wybrać?

W przypadku budownictwa jednorodzinnego często występuje sytuacja, że woda dostarczana jest z własnego ujęcia w postaci studni głębinowej. Taka woda z reguły wymaga oczyszczenia ze względu na występujące w wodzie gruntowej zanieczyszczenia. Omówimy w dalszej części niniejszego artykuły najbardziej powszechne rozwiązania uzdatniania wody z własnej studni oraz pozostałe zagadnienia z tym związane.

Badanie wody ze studni - pierwszy i najważniejszy etap oczyszczania wody

W celu określenia występujących w wodzie zanieczyszczeń należy wykonać laboratoryjne badania wody ze studni. Dopiero na podstawie wyników tego typu badania możliwe jest określenie właściwej technologii oczyszczenia wody. Dobór filtrów wody bez analizy jej składu kończy się zazwyczaj niepotrzebnymi kosztami inwestycyjnymi lub niewłaściwym oczyszczaniem wody przez zamontowane filtry w dość krótkim czasie od montażu.

Laboratoryjne badanie wody można podzielić na dwie podstawowe grupy tj. wskaźniki fizykochemiczne oraz mikrobiologiczne.

Do wskaźników fizykochemicznych niezbędnych do podstawowej oceny jakości wody zaliczamy:

• żelazo ogólne
• mangan
• twardość ogólna
• utlenialność (indeks nadmanganianowy)
• odczyn pH
• barwa
• mętność
• zapach
• jon amonowy
• azotyny
• azotany

Do wskaźników mikrobiologicznych umożliwiających ocenę przydatności wody do celów spożywczych lub sanitarnych zaliczamy:

• bakterie ogólne w temp. 22 st C
• bakterie grupy coli
• enterokoki (paciorkowce kałowe)
• Escherichia coli (pałeczka okrężnicy)

Badania wody można wykonać w laboratoriach Wojewódzkich lub Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych, większych przedsiębiorstw wodociągowych lub prywatnych laboratoriach oferujących badania w tym zakresie.

Jakie są rodzaje filtrów wody ze studni?

Na wybór odpowiedniego urządzenia, jakim jest filtr do wody ze studni największy wpływ ma skala występujących w wodzie zanieczyszczeń. Skład wody wpływa na wielkość, ale także na ilość niezbędnych stopni oczyszczania wody, gdzie przy mocno zanieczyszczonej wodzie, wymagane mogą być trzy, a nawet cztery stopnie oczyszczania.

Do najczęściej spotykanych rozwiązań przy uzdatnianiu wody z własnej studni należą

• odżelaziacz wody, stosowany w celu usunięcia z niej żelaza. Tego typu filtr wody usuwa również mangan, a także w niektórych rozwiązaniach siarkowodór odpowiedzialny za brzydki zapach wody. Odżelaziacze stosowane w Polsce dzielą się na płukane tylko wodą bez środków chemicznych lub płukane wodą z regeneracją chemiczną (nadmanganianem potasu lub rzadziej ozonem). Oba typy mają swoje zalety i wady. 
• filtry multifunkcyjne posiadające zdolność oczyszczania wody z wielu zanieczyszczeń równocześnie tj. żelazo, mangan, twardość wody, a w niektórych odmianach również jon amonowy oraz związki organiczne. Tego typu filtry do wody regenerowane są solanką pobieraną z zasobnika na tabletki solne umieszczonego obok filtra.
• kolumny z węglem aktywnym stosowane do usuwania z wody zanieczyszczeń organicznych pogarszających jej barwę oraz zapach. Filtry z węglem aktywnym skuteczne są przy usuwaniu wielu związków chemicznych między innymi metali ciężkich.
• filtry narurowe z wkładami sznurkowymi, piankowymi, siatkowymi lub harmonijkowymi. Służą do oczyszczania wody zanieczyszczeń nierozpuszczalnych na przykład cząstki piasku, rdza. Tego typu filtry wody stosowane są jako wspomagające do filtrów zasadniczych lub jako wstępne przy niewielkich przekroczeniach pozostałych wskaźników. Przy bardzo dużych przekroczeniach zanieczyszczeń powodujących mętność wody, zamiast filtrów narurowych, bardziej wydajne są rozwiązania w postaci kolumn sedymentacyjnych ze złożami filtrującymi zawiesinę.
• filtry do usuwania azotanów wykorzystują selektywne złoża jonowymienne oczyszczające wodę w zasadzie wymiany jonowej.
• lampy UV do dezynfekcji wody mają na celu eliminacją zanieczyszczeń mikrobiologicznych (bakterii i wirusów) z wody płynącej do budynku. Zaletą lamp UV w przeciwieństwie do dezynfekcji chemicznej jest brak zmiany parametrów organoleptycznych (zapach, smak) wody.
• filtry wody pod zlew - stosowane w celu oczyszczenia wody przeznaczonej do spożycia przez domowników. Najbardziej powszechnym rozwiązaniem jest filtr odwróconej osmozy z mineralizacją lub filtr wykorzystujący proces ultrafiltracji.

Filtry do wody ze studni – jaki koszt wykonania?

Koszt wykonania filtrów do wody ze studni w głównej mierze zależy od stopnia zanieczyszczenia wody, a także od wielkości urządzeń, na których wpływ również ma ilość punktów poboru wody np. w postaci łazienek. Dla montażu tylko filtrów narurowych koszt instalacji nie przekracza kilkuset złotych. Samodzielnie działający filtr wielofunkcyjny to koszt do kilku tysięcy złotych z montażem. Przy bardzo wysokich zanieczyszczeniach wody lub rozbudowanej instalacji wodociągowej w budynku koszt wykonania filtrów do uzdatniania wody może wynosić ok. 20-30 tys. zł.

Jakie są wymagania montażowe związane z filtrami do wody ze studni?

Dobór filtrów do wody nie może odbywać się wyłącznie na podstawie składu wody, ponieważ na działanie filtrów ma wpływ również wyposażenie techniczne budynku. Do najważniejszych czynników, które powinny zostać uwzględnione przy doborze odpowiedniej technologii uzdatniania wody należą.

• Wydajność pompy głębinowej. Posiadana pompa głębinowa musi dać radę wypłukać złoża filtrujące. Zbyt mała wydajność pompy spowoduje nieodpowiednie płukanie złóż co w konsekwencji doprowadzi do ich oblepienia zanieczyszczeniami i pogorszenia składu wody w kranach.
• Rodzaj zbiornika hydroforowego. Ten element jest niezwykle istotny przy doborze technologii uzdatniania wody, ponieważ niektóre rozwiązania bezwzględnie wymagają wstępnego napowietrzenia wody np. odżelaziacze płukane wodą, co będzie utrudnione do wykonania przy obecności zbiornika hydroforowego przeponowego lub pompy sterowanej falownikiem.
• Sposób odprowadzania ścieków z budynku. Ponieważ popłuczyny z płukania filtrów odprowadzane są do kanalizacji budynku mogą one zaszkodzić przydomowej oczyszczalni ścieków jeśli zawierają utleniacze chemiczne np. nadmanganian potasu lub ozon z odżelaziaczy regenerowanych chemicznie. Innym przykładem wpływu tego czynnika jest obecność zbiornika bezodpływowego na ścieki (szamba), ponieważ odprowadzane popłuczyny zwiększają konieczność częstszego jego opróżniania (wzrost kosztów wywozu). Dlatego w takim przypadku dobrana technologia powinna generować jak najmniejsze ilości popłuczyn.
• Ilość dostępnego miejsca na filtry - oczywisty parametr mający wpływ na dobór technologii uzdatniania

Jak widać na powyższych przykładach występuje jej kilka istotnych czynników mających wpływ na poprawny dobór technologii uzdatniania wody. Dlatego w przypadku problemów z wodą ze studni warto zwrócić się do lokalnej firmy, której specjalność to uzdatnianie wody. Taka firma uwzględni wszystkie zanieczyszczenia występujące w wodzie, a także istotne czynniki mające wpływ na dobór technologii uzdatniania.