Poznaj temat rosnącej wagi – ruszyła kampania na rzecz powstrzymania epidemii otyłości

6 Zobacz galerię

Jest diagnoza, teraz czas na działania naprawcze, obejmujące wszystkie aspekty problemu. Otyłość to bowiem nie defekt estetyczny, a poważna choroba przewlekła, powodująca dramatyczne skutki zdrowotne w obszarze wszystkich narządów. Generuje także coraz większe koszty dla systemu ochrony zdrowia. W kampanii "Poznaj temat rosnącej wagi", organizowanej przez Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu (UMW) oraz wicemarszałek Sejmu RP Monikę Wielichowską, siły łączą eksperci wielu dziedzin. Powstrzymanie epidemii otyłości wymaga bowiem wielodyscyplinarnego podejścia. Kampanię zainaugurowano podczas konferencji w Sejmie 5 września.
 
– Otyłość to jedno z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych naszych czasów, a nasza konferencja rozpoczyna ogólnopolską kampanię "Poznaj temat rosnącej wagi", której celem jest promocja zdrowego stylu życia, szczególnie wśród dzieci i ich rodziców – mówiła wicemarszalek Sejmu Monika Wielichowska, otwierając konferencję. – Walka z otyłością jest trudna, ale nie niemożliwa. Potrzebne są w niej działania specjalistów różnych dziedzin i wielu resortów w rządzie.
 
Obecni na konferencji przedstawiciele rządu deklarowali pełne poparcie sprawie. Minister zdrowia Izabela Leszczyna zapewniła, że problem "rosnącej wagi" dostrzega nie tylko jej resort, ale cały rząd. Podkreśliła, że otyłość nie jest wyłącznie kwestią medyczną. Dotyczy także edukacji i profilaktyki, dlatego walka z nią wymaga współpracy międzyresortowej. Szefowa resortu edukacji narodowej Barbara Nowacka przedstawiła ideę wprowadzenia do szkół edukacji zdrowotnej. Będzie to przedmiot obowiązkowy od przyszłego roku szkolnego. Obejmie on wszystkie aspekty zdrowia człowieka, w tym kwestie właściwego odżywiania i aktywności fizycznej.
Wiceminister sportu i turystyki Piotr Borys podkreślał rolę aktywności fizycznej w prewencji otyłości. Żeby dziecko mogło się prawidłowo rozwijać, potrzebuje minimum jednej godziny ruchu dziennie. Tymczasem z badań wynika, że ten wymóg spełniają nieliczni, a im starsze dziecko, tym mniej się rusza. Aż 70 proc. obiektów szkolnych i przedszkolnych jest po lekcjach zamknięta lub działa komercyjnie. Dlatego rząd przeznaczył blisko 300 mln zł na program "Aktywna szkoła", w ramach którego placówki będą organizować uczniom zajęcia sportowe. 
 
– Dla Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu to wyjątkowy dzień, bo razem z państwem zaczynamy ważny proces, jednocześnie kontynuując szereg prozdrowych inicjatyw, jakie podejmujemy w naszej uczelni – powiedział rektor UMW prof. Piotr Ponikowski. – Na świecie mówimy o miliardzie ludzi z nadwagą i otyłością, w Polsce o kilkunastu milionach. Co szczególnie ważne, problem ten dotyka również dzieci i młodzież. Jeszcze kilka lat temu również sami lekarze nie byli świadomi, że otyłość jest przewlekłą, postępującą chorobą, która pogarsza ogólny stan zdrowia, jakość życia i rokowanie. Chcemy nie tylko o tym mówić, ale też działać, bo zapobieganie, skuteczna profilaktyka ma ogromne znaczenie. Musimy jako środowisko, ale też jako rodzice i nauczyciele, budować dobre wzorce i nawyki. Musimy uświadamiać ludziom, jak bardzo ryzykują, lekceważąc zbędne kilogramy. Ogromną rolę widzę tu dla absolwentów zdrowia publicznego, dlatego zmieniamy priorytety naszego Wydziału Nauk o Zdrowiu.
 
Kampanię "Poznaj temat rosnącej wagi" zainicjowała prof. Marzena Dominiak. Prorektor Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu nie ma wątpliwości: otyłość jest złożoną, przewlekłą i postępującą chorobą, którą WHO ogłosiła globalną epidemią. – To złożony problem, dlatego musimy działać razem. Stąd pomysł akcji parasolowej, w której uczestniczy wiele środowisk – podkreśliła prof. Marzena Dominiak.
 
Prof. Robert Śmigiel, kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Metabolicznych UMW zaznaczył, że otyłość zaczyna się już w okresie prenatalnym, a kluczowe dla jej rozwoju jest pierwsze tysiąc dni życia.
 
– Zaledwie kilka procent przypadków otyłości wśród najmłodszych ma podłoże medyczne, tzn. jest efektem zaburzeń zdrowotnych – tłumaczył prof. Śmigiel. – Wśród najważniejszych przyczyn nadmiernej masy ciała na każdym etapie dzieciństwa są nieprawidłowe wzorce żywieniowe oraz zbyt mała aktywność fizyczna. Na porażkę leczenia otyłości wpływa fakt, że nie potrafimy zmienić świadomości rodziców. Jesteśmy też katastrofalne nieudolni, nie potrafimy prowadzić programów edukacyjnych i profilaktycznych. Powodem jest brak komunikacji z rodzicami i wsparcia psychologów.
 
Dr Joanna Pieczyńska z Katedry i Zakładu Dietetyki i Bromatologii UMW postulowała wprowadzenie działań systemowych, poczynając od zmian w programach nauczania na studiach medycznych. W jej opinii powinno się uwzględnić edukację żywieniową w kształceniu lekarzy, lekarzy stomatologów i pielęgniarek – w większym stopniu niż to ma miejsce obecnie. Przedstawiciele tych zawodów mają bowiem o wiele częstszy kontakt z pacjentem niż dietetyk, do którego pacjent trafia dopiero wtedy, gdy ma poważny problem.
 
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu od lat podejmuje cały szereg działań, związanych z profilaktyką otyłości. Prof. Katarzyna Zatońska, kierownik Zakładu Badań Populacyjnych i Profilaktyki Chorób Cywilizacyjnych UMW, przedstawiła kilka przykładów: Bieg Uniwersytetu Medycznego, który od lat otwiera rok akademicki, wrocławskie badania PICTURE, a także program "Zbuduj zdrowie", adresowany do studentów i pracowników UMW.
 
Dlaczego samo zachęcanie do aktywności i właściwej diety ma niewielki wpływ na redukcję masy ciała? Na to pytanie podjął się odpowiedzi prof. Błażej Misiak, kierownik Katedry i Kliniki Psychiatrii UMW, zwracając uwagę na wciąż niedostateczne uwzględnianie aspektów psychicznych w kontekście otyłości. W opinii eksperta nie ruszymy do przodu, jeśli nie będziemy dostrzegać dwukierunkowego związku między nadmierną masą ciała a zaburzeniami psychicznymi.
 
– Rola lekarza rodzinnego z walce z otyłością jest ogromna – przekonywała konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, kierownik Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej dr hab. Mastalerz-Migas, prof. UMW, zaznaczając, że profilaktyka zaczyna się, zanim pacjent trafi do przychodni – Nie mamy programu profilaktycznego przeciwdziałającego otyłości, ale mamy inne narzędzia. Istnieje obowiązek corocznego ważenia pacjentów oraz pomiarów obwodu talii i raportowania tys. danych do NFZ. Niestety, to jest obowiązek, z którego większość się nie wywiązuje.
 
Konferencja "Poznaj temat rosnącej wagi" uzyskała patronat honorowy: Ministra Zdrowia, Ministra Edukacji Narodowej, Ministerstwa Sportu i Turystyki, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Instytutu Praw Dziecka im. Janusza Korczaka, Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu, Polskiego Towarzystwa Dietetyki i Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego.