Znaczenie oddechu w jodze – techniki oddechowe dla lepszego samopoczucia

Oddech w jodze to nie tylko dodatek do asan. To jeden z fundamentów praktyki. Bez opanowania trudnej sztuki prawidłowego oddychania, nie osiągniemy celów, do których prowadzi nas joga. A jest o co zabiegać – praktyka ciała, umysłu i ducha skutkuje zdrowiem, dobrym samopoczuciem, spełnieniem, szczęściem i samoświadomością. Niezwykle istotne jest zatem zrozumienie, w jaki sposób oddech wpływa na wszystkie obszary naszego życia – który uspokaja, który dodaje energii a którego lepiej się wystrzegać? Sprawdź, z jakimi technikami oddechowymi możesz się spotkać na zajęciach jogi.

Sama Vrtti Pranajama

Technika znana również jako oddychanie kwadratowe. Wdech i wydech trwają tyle samo. Nabierając powietrza, liczymy do czterech. Następnie trzymamy powietrze w płucach, znów licząc do czterech. Kolejne odliczanie do czterech przeznaczone jest na wykonanie wydechu. Ostatni raz liczymy do czterech po wykonaniu wydechu i ponownym zaczerpnięciem powietrza. Później cykl się powtarza, zawsze z zachowaniem równych odstępów. Technika ta ułatwia koncentrację i pozwala zyskać kontrolę nad swoim ciałem, ale też zwiększa pojemność płuc i poprawia krążenie. Pomaga zredukować niepokój i stres. Stanowi świetny wstęp do medytacji.

Oddech Ujjayi

Nazywany także oddechem zwycięstwa albo oddechem oceanu – w związku z dźwiękiem, jaki jest słyszalny podczas jego wykonywania. Technika polega na głębokim oddychaniu przez nos, co powoduje częściowe zamknięcie mięśnia znajdującego się z tyłu gardła. W efekcie powietrze dotyka ścianek gardła i powstaje charakterystyczny dźwięk. Oddech ten masuje ograny wewnętrzne, koi nerwy i ułatwia skupienie. Rozgrzewa ciało a w efekcie łagodzi dolegliwości bólowe, mobilizuje układ trawienny oraz przygotowuje mięśnie, ścięgna i powięź do przyjmowania asan.

Nadi Śodhana

Znany jest również jako oddech naprzemienny. Wykonuje się go w pozycji siedzącej z zachowaniem specyficznego układu dłoni: lewa spoczywa na kolanach, prawa wykonuje mudrę Wisznu (palec wskazujący i środkowy zgięte, dotykają wnętrza dłoni; palec serdeczny i mały połączone, dotykają kciuka). Prawą dłoń należy zbliżyć do twarzy tak, aby palec serdeczny dotykał lewego nozdrza a kciuk prawego. Zamykamy oczy i bierzemy głęboki wdech przez nos. Wydech wykonujemy wyłącznie prawym nozdrzem, palcem serdecznym przytykając lewe. Następnie bierzemy wdech prawym nozdrzem, które zamykamy, aby wykonać wydech i kolejny wdech nozdrzem lewym – i tak na zmianę. Taki oddech wykonuje się przed asanami lub przed medytacją, ale nie w trakcie ani po. Technika umożliwia wyciszenie się zarówno na co dzień, jak i awaryjnie – w trudnej emocjonalnie sytuacji (np. w pracy). Harmonizuje pracę półkul mózgowych i przywraca zdolność koncentracji.

Simhasana

Pod tą nazwą kryje się jedna z asan, tłumaczona z sanskrytu jako pozycja lwa. Towarzyszy jej szczególny rodzaj oddechu, analogicznie nazywany oddechem lwa. Oddychamy przez otwarte usta, z językiem wyciągniętym na brodę. Jednocześnie emitujemy naturalny dla takiego układu dźwięk – przypominający ten, jaki wydajemy podczas badania szpatułką laryngologiczną. Technika jest pomocna zwłaszcza przy różnorodnych problemach ze strony gardła i krtani. Otwiera te struktury, sprzyja utrzymaniu elastyczności mięśni odpowiedzialnych za oddychanie, przełykanie i mowę. Ćwiczy również mięśnie twarzy. Na poziomie emocjonalnym oddech lwa wprowadza rozluźnienie i dobry nastrój, dodaje energii. Cała pozycja lub sam oddech lwa są zalecane osobom pracującym głosem – np. aktorom czy nauczycielom.

Kapalabhati

Technika powszechniej znana jako oddech ognia. W ten sposób oddychamy w pozycji siadu skrzyżnego, z dłońmi na kolanach. Najbardziej musimy skoncentrować się na wydechu – powinien on być mocny, tak byśmy mieli uczucie dociskania pępka do kręgosłupa. Wdech następuje automatycznie. Oddychamy cały czas przez nos a brzuch intensywnie pracuje. Oddech ognia ma wielką moc, przede wszystkim oczyszczającą. Prowadzi do dotlenienia mózgu i innych tkanek. Powinien być wykonywany krótko – przez 2-3 minuty, aby uniknąć hiperwentylacji. Ze względu na dużą energię, jaką uwalnia, technika nie powinna być stosowana przez kobiety w czasie ciąży i menstruacji ani przez osoby z chorobami serca i układu krążenia, z padaczką, jaskrą oraz osoby cierpiące na poważne zaburzenia psychiczne.

Techniki oddechowe to jeden z fascynujących aspektów jogi – starożytnej praktyki, która odmieni twoje życie. Chcesz wszystko o jodze? Koniecznie wybierz się na zajęcia. Możesz nawet skorzystać z dostępnych dla każdego kursów online.