Spotkanie na szczycie

Spotkanie na szczycie – tak dosłownie można nazwać uroczystość powołania Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej Novum, która odbyła się 15 sierpnia na Śnieżce. Dokumenty w sprawie uruchomienia nowej formy dialogu dolnośląsko-czeskiego podpisał marszałek Cezary Przybylski i przedstawiciele krajów Kralovohradeckiego, Libereckiego, Ołomunieckiego, Pardubickiego oraz euroregionów Glacensis i Nysa.

Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT) to nowy europejski instrument prawny umożliwiający podmiotom publicznym z różnych państw członkowskich tworzenie ponadgranicznych grup współpracy. Ideą przewodnią jego powołania jest wsparcie współpracy terytorialnej, która obecnie napotyka na wiele trudności związanych przede wszystkim z różnorodnością warunków, systemów prawnych i procedur krajowych. EUWT ma charakter celowy, co oznacza, że jest tworzony do realizacji konkretnych zadań takich jak zarządzanie programem transgranicznym, realizacja projektów współfinansowanych przez UE, koordynacja współpracy partnerskiej. Członkami EUWT mogą być: państwa członkowskie, władze regionalne, władze lokalne, podmioty prawa publicznego i stowarzyszenia. 

Zakres działania poszczególnych EUWT jest bardzo zróżnicowany – kompetencje obejmują m.in. zarządzanie programem transgranicznym (EUWT na granicy Luksemburga, Niemiec, Francji i Belgii), administrację transgranicznym szpitalem (EUWT na granicy Francji i Hiszpanii) oraz pogłębianie dotychczasowej współpracy terytorialnej (EUWT z udziałem Węgier i Słowacji). Dolnośląsko-czeskie ugrupowanie Novum postawiło sobie za cel przede wszystkim rozwój współpracy w obszarach turystyki, kultury, edukacji i transportu. 

- Liczymy na to, że EUWT pozwoli podejmować wspólne działania na rzecz poprawy transgranicznych połączeń drogowych i kolejowych, a wspólne projekty infrastrukturalne doprowadzą do likwidacji barier dla przedsiębiorców i mieszkańców regionu – powiedział marszałek Cezary Przybylski. 

Powołane EUWT Novum z o.o. będzie czwartym tego typu podmiotem działającym na terenie Polski, ale pierwszym łączącym Dolny Śląsk i kraje Republiki Czeskiej. Zgodnie z  ustaleniami ugrupowanie przez pierwsze 6 lat będzie kierowane przez dyrektora wskazanego przez województwo dolnośląskie, a jego siedziba znajdzie się w Jeleniej Górze. 

- Współpraca z Czechami należy do priorytetowych kontaktów zagranicznych Województwa Dolnośląskiego. Składa się na nią kooperacja wielu instytucji. EUWT będzie stanowiło wspólny instrument planowania, inicjowania i realizacji wspólnie wypracowanej wizji rozwoju tego obszaru - dodał marszałek.

Dotychczas na terytorium Unii Europejskiej zarejestrowanych zostało 50 EUWT, które angażują ponad 600 przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych z 19 krajów członkowskich. Do najbardziej aktywnych jednostek działających w ramach EUWT należą podmioty z Francji, Hiszpanii i krajów Beneluksu. Pośród nowych państw UE najaktywniejszymi państwami są Węgry i Słowacja. Na terenie Polski dotychczas funkcjonowały: EUWT TRITIA (Polska, Czechy, Słowacja), EUWT Tatry (Polska, Słowacja) oraz Środkowoeuropejski Korytarz Transportowy EUWT (Polska, Szwecja, Węgry).