Letnie wyzwania pogodowe na kolei

Upalne lato niesie za sobą poważne wyzwania dla funkcjonowania różnego rodzaju infrastruktury. Jedną z najbardziej obciążonych jest kolej. Wysokie temperatury i silnie operujące słońce powodują nie tyko odkształcanie się wykonanych ze stali szyn, ale również awarie i zakłócenia pracy zwrotnic, przewodów sygnałowych, złączy szynowych (mały kawałek metalu, który znajduje się między dwoma kawałkami szyny), sieci trakcyjnej i pomieszczeń, w których znajduje się specjalistyczny sprzęt. Wraz z upałami na poboczach i wokół torów kolejowych pojawiają się pożary, które mogą uszkodzić infrastrukturę, a przede wszystkim ograniczać widoczność obsłudze pociągów.

Jednak lato to nie tylko wysokie temperatury. W ostatnim czasie coraz poważniejszym problemem stają się ulewne opady deszczu, prowadzące do obsunięcia się ziemi spod podkładów kolejowych i powstawania osuwisk, a także silne porywy wiatru łamiące drzewa i zrywające okablowanie trakcyjne oraz wyładowania atmosferyczne uszkadzające elementy sieci. Jak przygotować się do tych wyzwań?

Pierwszym krokiem powinna być głęboka analiza zdarzeń, które miały miejsce poprzedniego lata. Poprawnie przeprowadzona kontrola pozwala wdrożyć i poprawić procesy i procedury, które ograniczą wpływ zdarzeń pogodowych na funkcjonowanie kolei w kolejnych latach. Niezbędna jest tu współpraca wszystkich instytucji organizujących ruch kolejowy w dany kraju i dostosowanie różnych rozwiązań do specyfiki poszczególnych regionów.

Kolejnym istotnym elementem pozwalającym zwiększyć bezpieczeństwo ruchu kolejowego są prognozy i systemy ostrzegania. Niezbędna w tym zakresie może okazać się współpraca z odpowiednimi służbami, takimi jak IMGW-PIB, które na bazie własnej sieci pomiarowo-obserwacyjnej, radarów meteorologicznych i systemów komunikacji mogą opracować dedykowane narzędzia prognostyczne, które ostrzegać będą np. przed ekstremalnymi opadami deszczu i śniegu. Ponadto w obliczu współcześnie obserwowanej zmiany klimatu ważnym aspektem analizy ryzyk i zagrożeń powinny być scenariusze klimatyczne, na podstawie których możliwa jest ocena wrażliwości infrastruktury kolejowej na ekstremalne zjawiska pogodowe w przyszłości.

Ważnym wsparciem może być operacyjna współpraca poszczególnych centrów zarządzania ruchem kolejowym z IMGW, w formie telekonferencji i spotkań roboczych organizowanych w okresach wzmożonego zagrożenia pogodowego. Taka współpraca pozwala wypracować dobre praktyki, a także poszerzyć wiedzę pracowników kolei na temat niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych.

Tego rodzaju narzędzia umożliwiają również odpowiednie przygotowanie planu podróży na poszczególnych połączeniach kolejowych oraz prowadzenie szybkiej i wiarygodnej komunikacji medialnej z podróżnymi.